Fordizmin Yayılması ve Değişimi-2…

®
Çok Okunanlar

Opel Modelleri Panoramik Cam Tavan Özelliği

Yenilikçi teknolojileri Alman kalitesiyle buluşturan Opel, model ailesinde sunduğu panoramik cam tavan özelliği ile araçları adeta mobil seyir noktalarına...

Drift Heyecanı Kocaeli Körfez’de

2025 Türkiye Drift Şampiyonası ikinci yarışı, Drift Otomobil Spor Kulübü tarafından ICRYPEX, Spor Toto ve HT Spor katkılarıyla 29...

TEMSA CEO’su Evren Güzel

Sürdürülebilir denizcilik teknolojileri konusunda son gelişmelerin sergilendiği Electric & Hybrid Marine Expo, 24-26 Haziran tarihleri arasında Hollanda’nın Amsterdam kentinde...

Skoda Yeni Nesil Elektrikli Modelleri Türkiye’de…

Škoda, elektrikli mobilite dönüşümünü yeni nesil tamamen elektrikli modelleriyle hızlandırıyor. Türkiye pazarında satışa sunulan Yeni Elroq, Enyaq ve Enyaq Coupé...

Tırmanma Mücadelesi Bursa Şahintepe’ye Taşınıyor

AVIS 2025 Türkiye Tırmanma Şampiyonası 4. ayağı olan Şahintepe Tırmanma Yarışı, Bursa Otomobil Sporları Spor Kulübü (BOSSEK) tarafından 4...

MINI TürkiyeT200 Masters Tenis Turnuvası

Borusan Otomotiv’in Türkiye distribütörü olduğu MINI markasının desteğiyle düzenlenen MINI Türkiye T200 Masters Tenis Turnuvası, Kemer Country Club’da gerçekleşen...

TOSFED Yetenekli Gençleri Arıyor

Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) desteğiyle hayata geçirilmesi ve 12-16 yaş arası gençlerin ücretsiz olarak katılabileceği sosyal sorumluluk projesi 'TOSFED Next Talent'...

Utterback (1993), ABD otomobil sanayisinin yirminci yüzyılın ilk yarısındaki evriminin kendisinden önceki ya da sonraki -daktilo makineleri, bisiklet, dikiş makineleri, televizyon ve yarı iletkenler gibi- başka sanayi dallarındaki gelişme çizgileri ile aynı özellikleri taşıdığını göstermiştir.

Ürün teknolojisinde erkenden ortaya çıkan köklü bir yenilik birçok yeni katılıma ve birçok rakip tasarımlara yol açmaktadır. Üretim teknolojisi ve üretim ölçeğinin büyümesi, sonunda sağlam bir ürün tasarımına yol açmakta, kar oranları düşmekte, şirketlerde birleşmeler ve iflaslar süreci yaşanarak, nihayet pe az sayıda şirketten oluşan oligopolcü bir yapıya varılmaktadır. İzleyen dönem ise hem ürün hem de üretim teknolojisi alanında küçük ilave yenilikler ortaya çıkmaya devam etmektedir.

Kitle üretimi konusunda bu anlattıklarımız söz konusu teknolojinin, 1920’lerde yazılmış saf ve muzip bir çocuk manzumesinden ne kadar uzaklaştığını ve farklı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır:

Henry Ford denen adam vardı;
Bir parça teneke, bir parça tahta aldı.
Tahtayı çiviledi,
Tenekeyi eğdi,
Tekmeyi yiyince o acayip şey yürüdü gitti…

Bütün bunlara rağmen Avrupalı hem tüketiciler hem de yöneticiler ve mühendisler arasında kitle üretim teknolojisi ile üretilen mallara karşı, Amerikan kültürel gelenekleri ile çelişen ve teknolojinin yaygınlaşmasını yavaşlatan bir çeşit saldırgan küçük görme eğilimi vardı. Ancak savaş sonrası dünyada kişi başına gelirler yükselmeye ve kitleler gerçekten otomobil ve diğer dayanıklı tüketim mallarını satın alma fırsatını yakalamaya başladığı zaman bu direnişin oldukça hızlı bir biçimde kırıldığı gözlendi. Batı Avrupa’nın büyük bölümü 1950 ile 1975 arasındaki dönemde kişi başına gelirlerde Amarika’yı yakalamış, dayanıklı tüketim malları tüketim yapısı Amerika’dakine büyük ölçüde benzemiş; Batı Avrupa’da üretilen otomobil miktarı ise, 1960’larda ABD’yi geçmiştir.

Bu yakalama süreci esas olarak, Amerikan sanayisi teknolojisinin ve yönetim tekniklerinin söz konusu dönemde başarılı bir biçimde yaygınlaşmasının sonucudur. Marshall Planı, European Recovery Agency ve onun yerini alan OEEC hepsi bu transferlere büyük önem vermişler, savaşı izleyen ilk yıllarda birçok Avrupa heyeti, Amerikan firmalarında gerçekleştirilmiş olan verimliliği yerinde incelemişlerdir.

Başta Ford ve General Motors olmak üzere çeşitli Birleşik Devletler şirketlerinin bazı Avrupa ülkelerinde uzun süredir faaliyette bulunan fabrikaları da vardır ve bu durum, Amerikan teknolojilerinin benimsenmesini kolaylaştırmıştır. Bütün bu söylediklerimize rağmen Avrupalı üreticilerin Amerikan teknolojisini pasif bir biçimde benimseyen unsurlar ya da sadece taklitçiler olarak algılanması yanlıştır.

Bu üreticiler aktif yenilikçilerdir ve özellikle tasarımda önemli yenilikler gerçekleştirmişlerdir. Avrupalı üreticiler küçük otomobillerin, spor otomobilllerin, bası lüks otomobilllerin ihracatında çok büyük başarı sağlamışlardır.

Batı Avrupa’lı üreticilerin 1960’lı ve 1970’li yıllarda yaptıkları en önemli yenilikler arasında önden çekiş, disk frrenler, yakıt enjeksiyonu, tek parça gövde, beş vitesli şanzıman ve yüksek güç/ağırlık oranları sayılabilir. Amerikan şirketleri tarafından gerçekleştirilen yenilikler ise havalı direksiyon, klima, stereo müzik sistemleri ve otomatik şanzıman gibi daha çok “konfora” yöneliktir. 1970’li yıllarda petrol fiyatlarında gözlenen artışlar, Avrupalılar için özellikle küçük ve benzin tasarrufu yüksek otomobillerde bir avantaj sağlamış ve onlarda bu fırsatı iyi değerlendirerek ABD’ye ihracatı arttırmışlardır. Yarım yüzyıldır otomobil üretim ve ihracatında hakim unsur olan Birleşik Devletler net ithalatçı durumuna geçmiştir. Bu söylediklerimize rağmen dünya pazarında Amerikan hakimiyetinin sona ermesinde Avrupa rekabeti Japonya’nın çok hızlı yükselişi kadar etkili olmamıştır. Ford’un 1923 yılındaki hızlı yükselişi gibi, bütün üretim sisteminin köklü bir biçimde yeniden tasarlanmış olması işin temelidir.

Diğer Haberler

Hyundai Modelleri Çarpışma Testlerinden Zafer

Hyundai Motor Grubu, 2025 Uluslararası Sigorta Kurumu Karayolu Güvenliği (IIHS) çarpışma testleri değerlendirmelerinde birden fazla modelle ödül kazanarak araç güvenliğindeki başarısını bir kez daha...

Drift Heyecanı Kocaeli Körfez’de

2025 Türkiye Drift Şampiyonası ikinci yarışı, Drift Otomobil Spor Kulübü tarafından ICRYPEX, Spor Toto ve HT Spor katkılarıyla 29 Haziran Pazar günü TOSFED Körfez...

MINI TürkiyeT200 Masters Tenis Turnuvası

Borusan Otomotiv’in Türkiye distribütörü olduğu MINI markasının desteğiyle düzenlenen MINI Türkiye T200 Masters Tenis Turnuvası, Kemer Country Club’da gerçekleşen ödül töreniyle sona erdi. Dokuz...

Opel Modelleri Panoramik Cam Tavan Özelliği

Yenilikçi teknolojileri Alman kalitesiyle buluşturan Opel, model ailesinde sunduğu panoramik cam tavan özelliği ile araçları adeta mobil seyir noktalarına dönüştürebiliyor.Özellikle üst sınıf SUV modeli...

Stellantis’in CEO’su Antonio Filosa

Stellantis’in CEO’su Antonio Filosa Uygulamak İstediği Kültürel Çerçeveyi Çalışanlarıyla Paylaştı!  Yetkin İnsanlar Net Hedefler ve Karşılıklı Güvene Dayalı Bir Ekip RuhuylaBizi Kimse Durduramaz!  Dünyanın...

Daily Kamyonet ile 2025 Yılının En Büyük Teslimatı

Merkezi Ankara’da olan 1974 yılında kurulan Zirve Gıda, 50 yılı aşkın süredir Doğu Anadolu Bölgesi’ne gıda tedariği sağlamaktadır. Türkiye genelinde 6 farklı lokasyondan faaliyetlerini...

OSS Yönetim Kurulu Başkanlığına Yeniden Ali Özçete Seçildi

OSS Derneği, gerçekleştirdiği 2025 yılı Olağan Seçimli İdari ve Mali Genel Kurul Toplantısı’nda yeni Yönetim ve Denetleme Kurulu Üyelerini seçti. Genel Kurulda oy birliğiyle...