Bölüm-2: Henry Ford ve Kitle Üretimi…

®
Çok Okunanlar

OMODA-JAECOO Eylül Ayını Güçlü Bir Satış Performansıyla Tamamladı

Yenilikçi tasarım diline sahip modelleri ile kısa sürede dikkatleri üzerine çeken OMODA ve JAECOO markaları, eylül ayına 32 bin...

OSS Derneği, 2025’in Üçüncü Çeyreğini Değerlendirdi

Otomotiv satış sonrası pazarında yaşan 2024 yılındaki durağan seyir, 2025’in üçüncü çeyreğinde de gözlemlendi. 2025 yılının üçüncü çeyreğinde satış,...

TAİD: Ağır Ticari Araç Pazarı, 2025’in ilk 9 ayında dengeli bir seyir izliyor

Ağır Ticari Araçlar Derneği (TAİD), 2025 yılının Ocak-Eylül dönemine ilişkin pazar verilerini ve sektörel gelişmeleri değerlendirdi.  TAİD verilerine göre, 2025’in...

Garanti BBVA’dan Borusan Next ile 2.Elde Uçtan Uca Dijital Taşıt Kredisi

Garanti BBVA, Borusan Next iş birliğiyle ikinci el araç alımlarında mobilden uçtan uca dijital taşıt kredisi imkânı sunuyor. Garanti BBVA,...

Yeni Fiat Grande Panda Lansman Fiyatı 1 milyon 399 bin TL

Yeni Fiat Grande Panda için Türkiye fiyatı resmi olarak açıklandı. Aracın fiyatı, İstanbul Rahmi Koç Müzesinde düzenlenen basın lansmanında...

Driftte Muhteşem Sezon Finali…

Drift Otomobil Spor Kulübü tarafından Spor Toto, HT Spor, Reiss Audio ve lastix.com katkılarıyla düzenlenen 2025 Türkiye Drift Şampiyonası ve TOSFED...

Darlık’ta Yağmur Altında Zorlu Mücadele

AVIS 2025 Türkiye Tırmanma Şampiyonası’nın altıncı ayağı olan Mapfre Sigorta İstanbul Tırmanma Yarışı, İstanbul Otomobil Spor Kulübü (İSOK) tarafından...

İlk olarak 1908 yılında Ford, parçaların değiştirilebilirliğinde ileri bir düzeye ulaştığında, montaj alanında, işçiler, otomobilden otomobile hareket ediyordu ve daha o zaman uzmanlaşmış işlerle ilgili işbölümü, verimlilikte büyük kazançlar sağlıyordu. Womack et al., bu dönemdeki verimlilik artışlarının 1913 yılında kullanılmaya başlanan hareketli montaj hattının sağladığından daha fazla olduğu kanısındadır.

Ancak, hareketli bant göze çarpan bir değişiklikti ve bu yüzden de üzerinde çok daha fazla durulmuştur. 1913 ve 1914 yılları arasında Detroit’te ve Highland Park fabrikasında, hareketli montaj hattının kullanılmaya başlanması ile oraya çıkan verimlilik kazançları konusunda günümüzde yapılmış olan bir hesaplamayı yansıtmaktadır. Uymayan parçaları uyar hale getirmek için eğeleme ve yerleştirme yöntemi artık tamamen ortadan kalkmış olduğu için 1913 sistemi “eski el zanaatı teknolojisi” olarak tanımlamak doğru olmayabilir. Aslında, Hunshell’in (1984) klasik eseri “Amerikan Sistemi’nden Kitle Üretimine ortaya koyduğu gibi, Ford üretim sistemi henüz hareketli montaj bandı kullanılmaya başlanmadan önce, değiştirilebilir parçaları geliştirmeye çalışarak, önceki çabalardan tamamen farklılaşmıştı.

1914 Chassis at the Highland Park Plant: Model T chassis prep area outside of Ford’s Highland Park Plant.

ABD Ordu Donatım Dairesi’nin Springfield Silah Fabrikası, değiştirilebilir parçalar kullanmaya başlayarak, üretim teknolojisinde gerçekten radikal bir değişime öncülük etmiştir. Bu gelişmenin çağ açan niteliği, o dönemde birçok Amerikalı gözlemcinin yanı sıra, Silah Fabrikasını gezen İngiliz ziyaretçiler tarafından da açıkça anlaşılmıştır. Bunun ötesinde ABD Ordu Donatım Dairesi, değiştirilebilir parçalar teknolojisinin, daha sonraları bu fikrin yaygınlaşmasına katkıda bulunan Colt Ateşli Silahlar Şirketi gibi diğer malzemeciler tarafından da uygulanmasını sağlamak için ayrıca çaba göstermiştir.

Bununla birlikte, ne Springfield Silah Fabrikası’nın ne de herhangi bir on dokuzuncu yüzyıl üreticisinin değiştirilebilir parçalar teknolojisine tam anlamı ile geçememiş olduğu, Amerikalı tarihçiler tarafından açıkça ortaya konmuştur. Aslında Singer (dikiş makineleri), McCormick (biçer döğerler) ve Pope (bisikletlet) gibi firmaların başarısının nedeni, bir zamanlar iddia edildiği gibi, değiştirilebilir parçalar kullanarak kitle üretimi yapmak değildir. Hounshell (1984), diğer dikiş makinesi üreticilerinin Singer’den önce ve daha kapsamlı bir biçimde değiştirilebilir parçalar kullanmaya teşebbüs ettiklerini ortaya koymuştur. Singer bu firmaların rekabetini yeni üretim teknolojileri ile değil, çok önceleri Wedgwood‘un yaptığına benzer biçimde yüksek kalite, pazarlama ve reklam konusunda gerçekleştirdiği yenilikler yardımı ile kırmıştır. Singer bu alanlardaki başarısının bir sonucu olarak kendisiyle rekabet eden ve eski atölye üretimini değiştirebilir parçalar kullanma yöntemine çevirme konusunda çok daha ilerde bulunan firmaların bazılarını ele geçirmiştir. Hem Singer hem de MCCormick, üretim teknolojilerini söz konusu yönde değiştirmek için teşebbüste bulunmakla birlikte, üretimde ortaya çıkan sorunların üstesinden gelemedikleri için, söz konusu dönemde hala büyük ölçüde eski usul atölye üretimine dayanmaktaydılar.

Bunların ve birçok Amerikan şirketinin, değiştirilebilir parçalarla üretim yöntemine geçmek için gösterdikleri çabalar, Ford’dan önce tam anlamıyla başarılı olmamışsa da, söz konusu çabaları tamamen yararsız olarak saymak sa doğru değildir. Rosenberg (1976), bu firmaların ardışık çabalarının küçük ateşli silahlar sanayisinden, özellikle Colt Firearms Manufacturing Company’den doğan Amerikan takım tezgahları, sanayinin gelişmesinde çok önemli bir rol oynadığını açıkça göstermiştir. Gerçekten yeni gelişmekte olan takım tezgahları firmaları, her sanayi dalında ortaya çıkan üretim sorunlarını çözmek için müşterileri ile çok yakın ilişki içinde çalışmışlardır. Bu firmalar böylece, hem metal hem de ahşap işlemedeki, delme, diş açma, kesme, rendeleme v.b. işlemlerde kendi makinelerini önemli ölçüde geliştirmişlerdir. Bu, Lundvall’ın (1985) daha sonra kullanıcı üretici etkileşimi olarak tanımladığı ilişkinin bir başka örneğidir. Sonuç olarak yeni malzemelerin geliştirilmesi, işlem hassasiyetinin yükselmesi ve makinelerin hızının artması yüzyılın başında sanayi değiştirilebilir parçalarla üretimin mümkün olduğu bir noktaya getirmiştir.

Diğer Haberler

2025 Amerika Birleşik Devletleri Grand Prix’si – Cumartesi

George Russell, daha önce F4 Sprint'te 2. sırayı aldıktan sonra Pazar günkü Amerika Birleşik Devletleri Grand Prix'sine 1. sırada katılmaya hak kazandı. Bu arada Kimi...

Dr. Michael Leiters, 1 Ocak 2026’da Porsche AG’nin CEO’su olacak

Porsche AG Denetim Kurulu, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Dr. Michael Leiters'ı Porsche AG'nin CEO'su olarak atadı. Porsche AG'yi on yıldır...

İşte Dünya Basınında: Yine yaptı Toprak Razgatlıoğlu 2025 WorldSBK Dünya Şampiyonu!

Toprak Razgatlıoğlu, FIM Superbike Dünya Şampiyonası'nda BMW Motorrad Motorsport ile üst üste ikinci Dünya Şampiyonluğunu elde etti. +++ Şampiyonluk, Pazar günü Jerez de la...

IVECO BUS ödüle layık görüldü

IVECO BUS, doğal gazla çalışan minibüslerin tedarikine yönelik en son Consip ihalesinin Lot 1'ini kazandı. Partide şehir içi araçlar (Sınıf I) ve şehirlerarası araçlar...

Dunlop SP SPORT LM705W ile kusursuz sessizlik

Dunlop, sessizliğiyle bilinen baykuşların kanat yapısından esinlenerek geliştirdiği yeni yaz lastiği SP SPORT LM705w ile konfor, sessizlik ve uzun ömürlü performansı bir araya getiriyor.  Türkiye...

Garanti BBVA’dan Borusan Next ile 2.Elde Uçtan Uca Dijital Taşıt Kredisi

Garanti BBVA, Borusan Next iş birliğiyle ikinci el araç alımlarında mobilden uçtan uca dijital taşıt kredisi imkânı sunuyor. Garanti BBVA, müşteri deneyimini dijital çözümlerle dönüştürmeye...

ABB Sürücü Ürünleri Başkanı Tuomo Hoysniemi

İsviçre merkezli otomasyon ve elektrifikasyon teknolojileri lideri ABB, sağladığı enerji tasarrufu ile alanında devrim yaratan Alçak Gerilim Değişken Hızlı Sürücü'sünün (AG VSD) 50’nci yıl...

2025 Amerika Birleşik Devletleri Grand Prix’si – Cumartesi

George Russell, daha önce F4 Sprint'te 2. sırayı aldıktan sonra Pazar günkü Amerika Birleşik Devletleri...

Dr. Michael Leiters, 1 Ocak 2026’da Porsche AG’nin CEO’su olacak

Porsche AG Denetim Kurulu, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Dr. Michael Leiters'ı...

İşte Dünya Basınında: Yine yaptı Toprak Razgatlıoğlu 2025 WorldSBK Dünya Şampiyonu!

Toprak Razgatlıoğlu, FIM Superbike Dünya Şampiyonası'nda BMW Motorrad Motorsport ile üst üste ikinci Dünya Şampiyonluğunu...

IVECO BUS ödüle layık görüldü

IVECO BUS, doğal gazla çalışan minibüslerin tedarikine yönelik en son Consip ihalesinin Lot 1'ini kazandı....

Dunlop SP SPORT LM705W ile kusursuz sessizlik

Dunlop, sessizliğiyle bilinen baykuşların kanat yapısından esinlenerek geliştirdiği yeni yaz lastiği SP SPORT LM705w ile...

Garanti BBVA’dan Borusan Next ile 2.Elde Uçtan Uca Dijital Taşıt Kredisi

Garanti BBVA, Borusan Next iş birliğiyle ikinci el araç alımlarında mobilden uçtan uca dijital taşıt...

ABB Sürücü Ürünleri Başkanı Tuomo Hoysniemi

İsviçre merkezli otomasyon ve elektrifikasyon teknolojileri lideri ABB, sağladığı enerji tasarrufu ile alanında devrim yaratan...

Driftte Muhteşem Sezon Finali…

Drift Otomobil Spor Kulübü tarafından Spor Toto, HT Spor, Reiss Audio ve lastix.com katkılarıyla düzenlenen 2025 Türkiye...

Darlık’ta Yağmur Altında Zorlu Mücadele

AVIS 2025 Türkiye Tırmanma Şampiyonası’nın altıncı ayağı olan Mapfre Sigorta İstanbul Tırmanma Yarışı, İstanbul Otomobil...

İnci Holding’in ticari soğutma ve otomotiv mutfak üniteleri

İnci Holding’in ticari soğutma ve otomotiv mutfak üniteleri iş kolundaki yeni kuruluşu Starcool, yenilikçi ve...

PETRONAS, Selenia’yı Modern Mobilite İçin Yeniledi

PETRONAS Madeni Yağlar (PLI), 26-28 Eylül tarihleri arasında düzenlenen 2025 Torino Otomobil Fuarı'na Piazza Castello'da...

TAİD: Ağır Ticari Araç Pazarı, 2025’in ilk 9 ayında dengeli bir seyir izliyor

Ağır Ticari Araçlar Derneği (TAİD), 2025 yılının Ocak-Eylül dönemine ilişkin pazar verilerini ve sektörel gelişmeleri...

FORD TRUCKS YENİ F-MAX İLE TÜRKİYE TURUNA ÇIKIYOR

Ford Trucks, ağır ticari araç pazarındaki referans modeli F-MAX'in yeni yüzü ile 20 Ekim-17 Kasım...

OMODA-JAECOO Eylül Ayını Güçlü Bir Satış Performansıyla Tamamladı

Yenilikçi tasarım diline sahip modelleri ile kısa sürede dikkatleri üzerine çeken OMODA ve JAECOO markaları,...

Goodyear’dan kış mevsiminde sürüş güvenliği için ipuçları

Lastik teknolojisi değişen mevsimlerde sizi nasıl güvende tutar? Kış mevsimi yaklaşırken lastik teknolojisi, zorlu yol koşullarında...

iCAUR V23 Bilutu Zirvesi’ni Aşarak Guinness Dünya Rekoru’nu Kırdı

Sınırları aşan teknolojilerle yollara çıkan iCAUR V23, i-AWD Akıllı Elektrikli Dört Çeker Sürüş Sistemi ile“Çölün...

OSS Derneği, 2025’in Üçüncü Çeyreğini Değerlendirdi

Otomotiv satış sonrası pazarında yaşan 2024 yılındaki durağan seyir, 2025’in üçüncü çeyreğinde de gözlemlendi. 2025...

Tekaydınlar Busworld 2025 Brüksel Fuarı’nda Dünya Sahnesinde

TEKAYDINLAR, BUSWORLD 2025 BRÜKSEL FUARI’NDA DÜNYA SAHNESİNDE.... Ticari araç endüstrisinin en prestijli organizasyonlarından biri olan Busworld...

Yeni Fiat Grande Panda Lansman Fiyatı 1 milyon 399 bin TL

Yeni Fiat Grande Panda için Türkiye fiyatı resmi olarak açıklandı. Aracın fiyatı, İstanbul Rahmi Koç...

Uşak’ta Zirve Mücadelesi Parmak Isırttı

2025 MOTUL Türkiye Karting Şampiyonası, İzmir Karting Kulübü (İKK) Spor Kulübü tarafından 11-12 Ekim 2025...