Almanya’da başlayıp, İtalya ve İspanya’ya yayılan dizel yasakları Türkiye’yi de etkiledi. Geçtiğimiz yıl gündeme gelen zorunlu emisyon testi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yeni yılın ilk günlerinde yayınladığı kararname ile kesinleşti. Yeni Çevre Kanunu ile zorunlu egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan araç sahiplerine bin 895 lira ceza kesilecek. Ankara’da başlatılan uygulamanın 6 ay içerisinde Türkiye genelinde hayata geçirilmesi bekleniyor.
Çevreye ve insan sağlığına zarar veren dizel yakıt, 2018 yılında Almanya’nın Köln kentinde yasaklandı. ‘Yeşil Bölge’ adı verilen bölgelere dizel yakıt kullanan araçların girişini yasaklayan ‘dizel yasakları’ Köln şehrinin ardından Hamburg, Stuttgart, Bonn ve Essen de devreye girdi. Dizel yakıtın yanarken ürettiği katı parçacıklar (PM) ve azot oksit gazları (NOx) şehirlerde oluşan hava kirliliğinin en büyük etkenlerinden olarak gösteriliyor. Avrupa Birliği (AB) verilerine göre büyük şehirlerin havasında yer alan yüksek PM oranları nedeniyle insanların ömrü 6 ila 8 ay kısalıyor. Yüksek PM değerlerinin yarattığı sağlık sorunlarına harcanan para ise ton başına 75 bin Euro olarak hesaplanıyor. LPG’nin fosil yakıtlar içerisinde en temiz seçenek olduğunu savunan BRC Türkiye CEO’su Kadir Örücü, “LPG’nin katı parçacıklar (PM) salınımı odun ve kömürden 25-35 defa, dizelden 10 defa, benzinden yüzde 30 daha azdır” ifadelerini kullandı.
Dizel yasakları giderek yaygınlaşıyor
Almanya’nın ardından geçtiğimiz yıl İtalya’nın tarihi kenti Milano’da başlayan dizel yasakları yeni yılın ilk günlerinde İspanya’nın Madrid ve Barselona kentlerine taşındı. İspanya’yı, Fransa, Hollanda ve Norveç’in takip etmesi beklenirken, dev ekonomik güce sahip Çin, Almanya, İngiltere, Fransa, Hindistan, Norveç, Avustralya, Japonya gibi ülkelerde ise dizel araçların kademeli olarak yasaklanacağı belirtiliyor.
Zorunlu emisyon testi Türkiye’de uygulamaya konuldu
Avrupa’daki dizel yasaklarının Türkiye’de yansıyacağını belirten BRC Türkiye CEO’su Kadir Örücü, “Dizel yakıtın insan sağlığı ve çevreye olan zararı devletlerin yadsıyamayacağı verilerle kanıtlandı. AB ülkelerinde başlayan ‘yeşil bölge’ uygulamalarının büyük şehirlerimizde uygulamaya geçirileceğini öngörüyorduk. Yeni Çevre Kanunu ile getirilen zorunlu emisyon testi olası dizel yasağının ilk adımı olarak yorumlanabilir” şeklinde konuştu.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılından beri gündeminde bulunan zorunlu emisyon ölçümü 2020 yılının ilk günlerinde yasalaştı. Trafikte bulunan 500 binin üzerindeki aracın zorunlu emisyon testini geçemeyeceği tahmin ediliyor. Yeni Çevre Kanunu ile zorunlu egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan araç sahiplerine yeni yıl itibariyle bin 895 lira, standartların dışındaki emisyona sahip araç sahiplerineyse 3 bin 790 lira idari para cezası uygulanacak.
Bakanlık, 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle otomatik plaka tanıma sistemi (EGEDES) aracılığıyla, egzoz ölçümü yaptırmayan araçları tespit edecek. Pilot bölge olarak ilk kez Ankara’da uygulamaya konan sistemin 6 ay içerisinde Türkiye genelinde hayata geçmesi bekleniyor.