Page 41 - EYLÜL-EKİM2021
P. 41
90'lara kadar, ürettiği hemen her an tork düşmeye beygir gücü yük-
modelin sıradışı teknolojisi, tasarımı selmeye başlar, en yüksek beygir
ya da ilginç özelliklere sahip oluşuy- gücü devrine ulaştığınızda tork iy-
la, her zaman çok özel bir üretici ice düşmüştür. Araçlarda "vites"ler
olan Citroen'in kanatları altında motoru işte bu çok kısıtlı "verimli
bu işe başlayan DS, çok emin devir bandı"nda tutmak için vardır.
adımlarla ilerliyor. Zaten çevrenize Bu arada yine bir fizik kuralı olarak;
baktığınızda bunu rahatlıkla göre- motor ile tekerlek arasına ne kadar
bilirsiniz: Son 2-3 yıl içinde yollar- çok sayıda dişli, zincir, şaft vb ko-
daki DS sayısı farkedilir şekilde arttı. yarsanız, o kadar çok enerji kaybı
Test ettiğimiz DS melez bir araçtı, yaşarsınız. Elektrik motorları bu
ancak tam elektrik için ülkemizin anlamda emsalsizdir: Örneğin 100
altyapı hazırlığının tam olmadığını kW'lık bir elektrik motoru, hangi
ve tam elektriğe geçiş için 8-10 yıla devirde olursa olsun 100 kW güç
ihtiyacımız olduğunu düşünürsek, üretir, torku da harekete geçtiği ilk
bu süre zarfında melezlerin şansı andan en yüksek devrine kadar
ve işlevselliği bir süre daha yüksek daima en yüksek seviyede sabittir.
kalacaktır diye düşünüyorum. Bu Bu nedenle elektrikli motorlar çok
arada, konunun çok daha yakının- yüksek verime sahiptir. Bu verimli-
da olmayan ama merak edenler lik sayesinde vites kutusuna ihtiyaç
için basit bir teknik açıklama da kalmaz, bu anlamda da, aktarma-
yapalım: Örneğin 1.6 benzinli bir dan kaynaklı enerji kayıpları en aza
aracınız var diyelim: Teknik özel- iner. Hâlâ manuel vites kullanmak-
liklerde aracınızın, örnek, 5000 tan keyif alan, otomatik vitesten ne-
d/d'de 125 HP olduğu yazılı. Bu fret eden ve hızlanmaya eşlik eden
değer sadece motor 5000 d/d'de temiz ama biraz vahşi bir motor
iken geçerlidir, örneğin kalkışta araç sesine bayılan bir sürücü olarak,
rölantinin hemen üzerindeyken ya elektrikli otomobillerde vites olma-
da vites büyüttüğümüz ortalama ması benim için büyük bir eksiklik.
2500-3000 d/d civarlarında bun- Ancak dünyanın geleceğini bırak,
dan çok daha azdır motorun üret- bugününü düşünüyorsak, karbon
tiği güç. Motorun asıl yük çekme yakıtlardan bir an önce kurtulmak
yeteneği olan tork ise bambaşka gerek. Evet yüksek torklu bir dize-
bir hikâyedir: Motorunuz en yükse li ya da seri bir benzinliyi manuel
gücünü 5000 d/d'de üretirken, en vitesle kullanmak büyük keyif ama,
yüksek torkunu bambaşka bir de- bu dizelleri ve benzinlileri kullanma-
virde (örneğin 3000-3500 d/d'de) ya devam edersek, araba kullanma
üretir. En yüksek tork devrinde zevki tadacağımız bir dünya kal-
motor güçsüzdür, tork devri aşıldığı mayacak! Yaşasın elektrik!
41
MAGAZINE.COM.TR
AUTOMOBILE
10.YIL