Page 78 - Automobile Magazine - 9.YIL Özel Kasım Sayısı Türkçe-İngilizce E-Dergi.

Editor’s Location

The CARS

Yazar - Writer | Laçin MODIRI

İÇTEN YANMALI MOTOR VS ÇEVRECİ MOTOR!
Internal-Combustion Engine VS Environmental-Engine

arihteki ilk otomobilinin hangisi olduğunu söyleyebilmek zor olsa da Karl Benz ve seri üretilen hibrit otomobili Prius’uüretmesiyle bu alanda yeni bir devir açılmıştır. Üretil-
tarafından 1886’da çıkan ve ilk içten yanmalı motora sahip Benz Patent Mo- diği ilk yıl yaklaşık 18.000, Global satışa sunulduğu yıl ise 50.000 adet satılmıştır. Toyo-
torwagen ilk otomobil olarak kabul edilir. 1807’de Niepce Kardeşler tarafından ta’nın bu hamlesini takiben1997-2000 yılları arasında Honda’s EV Plus, G.M.’s EV1,
geliştirilen bir motor prototipin üzerinde yapılan değişiklikler sonucunda ise Ford’sRanger pik up EV, Nissan’sAltra EV, Chevy’s S-10 EV ve Toyota’s RAV4 EV gibi
TRudolf Diesel tarafından geliştirilen Dizel motor ortaya çıkmıştır. İlk dizel araba modelleri büyük otomobil imalatçıları tarafından üretildi. 2006 yılında elektrikli araç
ise 1930’larda Daimler-Benz tarafından üretilen Bosch enjeksiyon motorlu arabalardır. İlk konusunda Tesladevrim sayılabilecek bir adım atmıştır. Tesla diğer elektrikli araçlardan
araba olarak kabul edilen Benz Patentli Motorwagen’dan tam 51 yıl önce ilk elektrikli farklı olarak, tek sefer şarj ile 200 kilometre gidebilecek şekilde tasarlamış ve 2011 yılında
motora sahip araç Davenport tarafından Amerika Vermont’ta icat edilir. Aynı dönemde Tesla’nın Roadster adıyla piyasaya sürdüğü model ile 240 kilometre menzile ulaşmıştır.Bu
1832-1839 yılları arasında İskoçya’nın Aberdeen şehrinde, bir başka elektrikli araç, Rob- araç kendi segmentindeki araçlarla kıyaslandığında açık ara üstünlüğü ile göze çarpmak-
ert Anderson tarafından icat edilir. 1897 yılına gelindiğinde elektrikli arabalar oldukça taydı. Örneğin Bugatti Chiron’dan daha hızı, menzili daha uzun ve fiyatı da neredeyse
popülerdirler ve ilk elektrikli taksiler New York caddelerinde yerini alır. Aynı yıl Connecti- 12/1 i kadardı. Elektrikli araçlar, içten yanmalımotorluaraçlara göre performansında,
cut’ta Pope İmalat Şirketi, ilk büyük ölçekli Amerikan elektrikli otomobil üreticisi olur. 1900 gürültü ve titreşimde, vites değiştirmede, verim ve sürüş keyfi gibi birçok yönlerden
yılına gelindiğinde elektrikli araçlar altın çağını yaşamaya başlar. Amerika Birleşik Dev- üstündür. Özellikle CO2emisyonu ve yakıt tüketimi açısından alternatifsizdir. Ayrıca elek-
letleri’nde üretilen arabaların yüzde 28’i elektrikle çalışıyor ve elektrikli otomobiller New trikli araçlar basit yapıları, güvenirliği ve yüksek verime sahip olmalarından dolayı klasik
York, Boston ve Chicago gibi şehirlerdeki tüm araçların yaklaşık üçte birini oluşturuyordu. içten yanmalı motorlu araçlara göre önemliavantaja sahiptirler. Çünkü elektrikli bir aracın
Elektrikli arabalara olan talep benzinli arabalardan daha fazla idi. Zira benzinli araçlarda motorunda sadece beş hareketli parça varken, içten yanmalı motoru sahip araçta yü-
meydana gelen, titreme, gürültü ve ses problemi elektrikli araçların tercih edilmesine se- zlerce parça bulunmaktadır. Ancak, elektrikliaraçların bataryalarının hala uzun sürede şarj
bep oluyordu. Ancak 1908 yılında Henry Ford, seri üretime aldığı yeni benzinli araba olan olması, yeterli şarj istasyonlarının olmaması ve yeteri kadaruzunmesafe gidememeleri
Model T’yi tanıttı. Ford’un yaptığı bu hamle yalnızca Amerikan otomobil pazarını tamamıy- içten yanmalı motorların hala popülaritesini korumasına sebep olmaktadır. Ancak son
la değiştirmedi, otomobilin yapısını yüzyıldan fazla sürecek bir biçimde etkiledi. Aynı yüzyıldaki tüm ar-ge nin içten yanmalı motorlara ayrıldığını ve yalnızca birkaç yıldır elektrik-
aracın Edison tarafından geliştirilen yeni bir elektrik motoru ile modern bir aracı olarak öne li motorlara yöneldiğini düşünürsek batarya alanında yapılacak olan çalışmalar ile daha
çıkmış olmasına karşın içten yanmalı motora sahip aracın menzilinin daha uzun olmasıve verimli ve daha düşük maliyetli üretimler gerçekleşecek ve elektrikli araçların yaygın-
benzine ulaşımın daha kolay olması gibi bir dizi sebepten dolayı içten yanmalı araç daha laşması kaçınılmaz olacaktır. Bu noktada Hibrit araçlar içten yanmalı motor kullandığından
78 popüler olmuştur.1912 yılında çok popüler olan elektrikli araçların yerini, seri üretimde tam bir çözüm olmamakla beraber elektrikli otomobillerin gelişim sürecinde önemli bir
imal edildiği için daha uygun olan benzinli araçlar alır ve artık içten yanmalı motorların alternatif haline gelmiştir. Diğer alternatif çevreci motorların gelişiminin ve veriminin düşük
egemen olduğu bir otomobil sektörü oluşur. Oysaki İçten yanmalı motorların üstünlüğü olması da bu alternatifi güçlü kılmaktadır. Bir Toyota Corolla kullanıcısı ve hem benzinli
MAGAZINE.COM.TR aynı dönemde ortaya çıkmasına karşın Tahmin edilebileceği gibi pek çok ekonomik ve elektrikli araçlara vergi indirimi ve ücretsiz park gibi ciddi teşvikler söz konusudur. Geç de
hem de hibrit modelini denemiş biri olarak da hibrit versiyonunu kesin bir şekilde tercih
ele geçirmesinden önce, elektrikli otomobiller birçok hız ve mesafe rekoruna sahiptiler.
edeceğimi belirtmek isterim.Ülkemizde olmasa da özellikle Avrupa ve A.B.D. hibrit ve
Aynı zamanda daha çevreci, kullanım açısından kolay ve konforlu idiler. Elektrikli motor ile
olsa hükümetler bu konuda üstlerine düşeni yaparak insanların çevreci araçlara yönelm-
politik nedenden ötürü içten yanmalı motorun popüler olması ve elektrikli motorların rafa
eleri konusunda çalışmalar yapmaktadırlar. Bu konuda en iyi örnek kuzey Avrupa ülkesi
kaldırılması çok şaşırtıcı değil. Ancak içten yanmalı motorların üretime başladığı yıllarda
dünya nüfusunun günümüzdeki nüfusun 8/1 kadar yani 1 milyar kadar olduğunu ve oto-
Norveç olmuştur. Norveç’te satılan tüm otomobillerin yüzde 42,4’ünü elektrikli araçlar
oluştururken bu alanda dünyada lider konuma gelmiştir. Bu konuda en göze çarpan şe-
mobile sahip olabilen insan sayısının azlığı ve günümüzdeki rakamlar göz önüne alındığın-
AUTOMOBILE da artık 2020 yılında nüfusu 8 milyara yaklaşan günümüz dünyasında içten yanmalı mo- hirlerden biri ise Avrupa’nın hava kirliliği konusunda en sorunlu şehirlerinden olan Amster-
torların hele de dizel motorların artık yeri olmadığı düşüncesindeyim. Günümüzde
dam’dır.Amsterdam’daki elektrikli araçlar son birkaç yılda sayılarını ciddi miktarda art-
tırmışlardır ve bu durum hava kirliliğine olumlu anlamda yansımaktadır. Amsterdam şehir
otomobiller dünya enerji tüketiminin ve karbondioksit(co2) salınımının %26 sına sebep
konseyi de 2030 yılından itibaren içten yanmalı motorları yasaklamayı planladıklarını
olmaktadır ki bu endüstri sektöründen sonraki ikinci en büyük tüketim ve salınımdır. Küre-
duyurdu. Esasında bu plan özellikle pek çok Avrupa ülkesinde ya yasalaşmıştır ya da
sel ısınmanın etkilerinin iyide iyiye hissedildiği, çevre kirliliği kaynaklı hastalıkların arttığı
günümüzde artan nüfus da göz önünde bulundurulduğunda bu durum sürdürülebilir
değildir. Esasında bu durum 1960’lardan itibaren özellikle hava kirliliği sorununun baş yasalaşmayı beklemektedir. Ve çocukluğundan beri otomobil tutkunu biri ve aynı zaman-
da doğa ve insanı seven ve saygı duyan biri olarak kendimizin, sevdiklerimizin ve dünyanın
göstermesi ile 1970’lerde çevreye daha az zarar vermesi nedeniyle elektrikli araçlar geleceği içinçevre dostu araçların bir zorunluluk olduğu kanaatindeyim.
yeniden gündeme alınmasına sebep olmuştur.1973 yılında çıkan OPEC Petrol Krizi ned-
eniyle benzin fiyatlarının artması, benzinli araçlara alternatif arayışının ortaya çıkmasına
neden oldu ve bu dönemde elektrikli araçlar konusundaki çalışmalar yeniden hız kazan-
mış,1974 yılında Vanguard-Sebring’in30 milin üzerinde bir hıza ve 50 kilometrelik sürüş
kapasitesine sahip CitiCar’ı ortaya çıkmıştır. 1975 yılına gelindiğinde, şirket ABD’deki al-
tıncı büyük otomobil üreticisi arasında yerini alsa da sadece birkaç yıl sonra lağvedilmiştir.
1990’larda Temiz Hava Yasası Değişikliği ve Enerji Politikası Kanunu’nun yürürlüğe girme-
si ile elektrikli araçlar yeniden gündemde yerini almaya başlarken, bu alanda yapılan
yatırımlara da destek verildi.General Motors “dünyanın en verimli üretim aracı” olarak
adlandırılan EV1’in üretimini tamamladı. 1996 yılında yalnızca kiralanan 1.117 adet araç,
sadece California, Arizona ve Georgia’dakilerin kullanımına sunuldu. Araç beğenilmesine
karşın belirli bir süre sonra kiralama sürelerinin dolması gerekçesi ile toplatılarak, hurdalığa
atıldı. Elektrikli araçların şarj ve batarya sorunu sebebiyle alternatif olarak hibrit otomobill-
er gündeme gelmiştir. 1997 yılında Toyota tarafından dünyanın ilk ticari olarak pazarlanan
Automobile Magazine | FORMULA 1 TURKISH GRAND PRIX 2020